Kłopotliwe nazwy kulinarne – kuchnia francuska

Kuchnia francuska – kłopoty z wymową

W ciągu roku wiele osób wyjeżdża służbowo za granicę. Również w czas wakacji coraz częściej i więcej jeździmy po świecie. Przy okazji kosztujemy różnych potraw. Czynimy to też oczywiście w kraju, gdy zamawiamy potrawy o różnych obcobrzmiących nazwach.

Zamawiając potrawy czy napoje w restauracjach – najczęściej z kuchnią francuską – mamy niekiedy kłopoty z poprawnym ich wymówieniem. Części z nas wydaje się, że wymawiamy je poprawnie. Jednak tak nie jest. Słyszymy czasami błędne wymowy „krosant” „fonde”, „fłaje gras” czy „krem bruje”.

Przykłady nazw składników i potraw

Dla przypomnienia, podaję dwadzieścia nazw potraw czy składników, które również w Polsce można dostać czy skosztować. Umieściłem je w porządku alfabetycznym.

Aioli jest francuskim zimnym sosem (emulsja na bazie majonezu i czosnku). Właściwą wymową tego sosu jest [ajoli].

Anchois, czyli serdele, są małymi tłustymi rybkami sprzedawanymi jako filety. Poprawna ich wymowa to [ãszua].

Bouillabaisse jest prowansalską zupą rybną, która w wymowie brzmi [bujabes].

Brioché czyli słodka, drożdżowa bułka, którą wymawiamy jako [brijosze] z akcentem na ostatnią sylabę.

 Camembert jest francuskim miękkim serem podpuszczkowym, produkowany z niepasteryzowanego mleka krowiego. Jego nazwa pochodzi od wsi Camembert, gdzie w 1791 r. opracowano recepturę produkcji tego sera. A wymawiamy go [kamąber].

Crème brûlée jest popularnym deserem waniliowym, z karmelową skorupką na wierzchu. jego poprawna wymowa to [krem brjule].

Croissant rogalik z ciasta francuskiego, którego nazwę wymawiamy [kruasã] lub [krłasą].

Coq au vin jest kogutem duszonym w czerwonym winie, w brzmieniu [kok-o-wę].

Croquembouche to nazwa francuskiego deseru, którą wymawiamy [krokembusz].

De volaille to panierowany i smażony kotlet z piersi z kurczaka nadziewany masłem z przyprawami. Jego nazwę wymawiamy [dewolaj].

Filet mignon – stek z polędwicy wołowej, że nazwę tej potrawy wymawiamy [file minion].

Foie Gras (fr. dosłownie tłusta wątroba) – znanym też pod nazwą pasztetu strasburskiego – jest słynnym pasztetem z gęsich wątróbek. Wymawiamy jako [fła gra].

Fondue jest szwajcarską potrawą (popularną też we Francji i w Włoszech), której nazwa pochodzi z fransukiego  fondre („roztapiać się”). W gorącym roztopionym serze z winem zanurza się kawałki chleba i warzyw nadziewanych na specjalnych szpilkach. Mamy też mięsne i czekoladowe rodzaje fondue. Wymawiamy [fądi].

Gougeres są malutkimi bułeczkami serowymi zwane też ptysiami serowymi. Są dobrymi przekąskami do wina, a tę nazwę wymawiamy jako [gużer].

Gruyere jest twardym serem podpuszczkowym wytwarzanym z mleka krowiego od początku XII wieku. Nazwa sera pochodzi od miasta Gruyères (kanton Fryburg z przewagą języka francuskiego w Szwajcarii). Poprawna wymowa sera brzmi [grije].

 Quiche jest rodzajem placka składającego się ze słonego, kruchego ciasta wypełnionego jajeczno-śmietanową masą i dodatkami w postaci (wariantowo): warzyw, mięsa, sera i przypraw. Najbardziej znanym wariantem tej potrawy jest quiche lorraine (zob. poniżej). Wymowa tej potrawy jest prosta, czyli po prostu [kisz].

 Quiche lorraine

czyli placek lotaryński jest świątecznym plackiem zapiekanym z boczkiem, szynką, tartym serem, jajami i sosem bolognese. Danie to brzmi [kisz loren].

Ratatouille – francuskie danie jednogarnkowe z bakłażana, cukinii, cebuli papryk i pomidorów wymawiamy [ratatuj].

  jest ostrym serem owczym z niebieską pleśnią. W wymowie akcentujemy ostatnią sylabę [rokfor].

Vinaigrette (z fr. vinaigre – ocet) jest popularnym sosem na bazie oliwy i octu. W XIX wieku był znany jako sos francuski. Wymawiamy [winegret].